Gisteravond kreeg ik een vriendin te eten, die als psychiater met zeer zware gevallen werkt (zoals ik). Deze categorie patiënten kan slechts worden behandeld door instellingen als Mentrum. Vrijgevestigde therapeuten en psychiaters branden hier hun vingers niet meer aan. Deze groep is zo heftig ziek, dat de gemiddelde behandelaar er zelfs bang voor is. Susans patiënten hebben te maken met voortdurend terugkerende psychoses en hun lijden is soms zo groot, dat ze een einde aan hun leven willen maken. Susan ziet er dan nog altijd een gat in. Ik bewonder haar werk, maar ik weet ook welke enorme hiaten er in haar kennis zitten en hoe gevaarlijk haar dat maakt voor patiënten en sjamanen zoals ik.
Zo bestaat het fenomeen ‘tekens zien’ niet in de westerse psychiatrie. Menen dat je boodschappen ontvangt, afkomstig van een werkelijkheid buiten de normale, betekent maar 1 ding: psychose en medicatie. Antipsychotica zijn een paardenmiddel, die zeer heftig ingrijpen op de menselijke geest. In veel gevallen zal de patiënt ook worden opgenomen in een kliniek. Ten onrechte, want een sjamaan is niet ziek. Of, als zij of hij ziek is, dan is dat precies de bedoeling.
Maar dat een mens door een psychose of semi-psychose tot het sjamaanschap kan worden geroepen is binnen onze psychiatrie volledig uitgesloten. De psychiater zal deze zware patiënt vertellen dat de tekens die zij/hij écht krijgt, niet bestaan. Blijft de patiënt vervolgens beweren dat de wereld rond is, dan zal de dokter die weleens even plat medicaliseren. Zo sneuvelt menig potentieel sjamaan onderweg, omdat de deskundigen hem of haar gek verklaren. Terwijl elke sjamaan wereldwijd weet wie de echte idioot is.
Ik beschouw het krijgen en interpreteren van tekens als ‘geaard psychotisch’ zijn. Je krijgt boodschappen door op een paranormale ‘sprookjesverdieping’ van je bewustzijn en tegelijkertijd verlies je niet de grond onder je voeten. Sowieso gaat de aarde altijd voor: meen ik dat ik een teken krijg dat de vrouw van de bakker paars haar heeft, terwijl ze voor me staat met rood haar, dan weet ik welke werkelijkheid voorrang heeft. Ik kan mijn gidsen namelijk verkeerd interpreteren en ze houden me ook weleens voor de gek, om te zorgen dat ik niet de hele dag ongeaard in een paranormale werkelijkheid verkeer.
Als sjamaan ben je ín deze wereld, maar niet volledig ván deze wereld. Je zit er ergens tussenin. En dit is een werkelijkheid, inclusief sprookjesverdieping, die ik me voor mijn omslag totaal niet had kunnen voorstellen. Terwijl tekens, gidsen, totemdieren, buitenaards leven en entiteiten voor mij nu gesneden koek zijn. Tegelijkertijd ben ik ook nog steeds als sjamaan in opleiding. En in het dagelijkse leven ben ik in de eerste plaats gewoon Kirsten: activist, schrijver, onderzoeker en moeder.
Entiteiten zijn een ander onderwerp waar de psychiater niks van weet. Dit is precies de reden dat sommige gevaarlijke tbs’ers in de bossen mogen wandelen, want de behandelend arts heeft geen idee wie er nog meer aan de touwtjes trekt. Ook het verlies van zielsdelen, wat entiteiten vrij spel kan geven en mogelijk depressieve gevoelens veroorzaakt, zegt de dokter niets. Noch gidsen die exacte aanwijzingen kunnen geven wat er met een patiënt aan de hand is. Uw deskundige behandelaar steekt de kop in het zand en zal zeer defensief reageren als je hem of haar (zeker als patiënt) hierop probeert te wijzen.
Ik heb Susan daarom gisteren maar niks over mijn sjamanistische werkelijkheid verteld. Zij is zo overtuigd van het gelijk van de westerse psychiatrie, dat voor mij de letterlijke of medicinale dwangbuis al klaarstaat. Ik ken precies de zalvende, neerbuigende toon die psychologen en psychiaters tegen hun patiënten aanslaan. Ik hoor een therapeut in zijn of haar vrije tijd van stem veranderen als ik per ongeluk iets laat vallen over mijn gezinsachtergrond. En die toon betekent voor mij: wegwezen. Hier komt een olifant die jou als vlinder weleens even voor je bestwil zal vertrappen.
Psychiaters hebben in 18 jaar tijd bij mij geen trauma kunnen vaststellen. Ik was de gek uit een gezin waarmee niks aan de hand was, terwijl mijn narcistische vader mijn moeder op de rand van zelfmoord heeft gekregen en mij ook op een haar na dood. Ik begrijp dat dokters fouten kunnen maken, maar mijn vertrouwen in deze beroepsgroep is natuurlijk ernstig beschadigd.
Had ik tijdens mijn laatste crisis alles wat er gebeurde aan de psychiater verteld, dan zou ik de rest van mijn leven met zware medicatie goed gek in een inrichting zijn beland. Het is aan mijn eigen-wijsheid te danken dat dat niet is gebeurd. Ik weet dat ik over een paar jaar opnieuw zwaar de crisis zal ingaan, maar dat is nu eenmaal wat bij het sjamaanschap hoort. Naast gekte is dat namelijk ook een zeer goed middel om boodschappen uit een andere werkelijkheid door te krijgen. Ik zal daarbij een psychiater consulteren, maar nooit meer het roer uit handen geven. Die mensen zijn door hun gebrek aan kennis domweg té gevaarlijk.
Kirsten Zeemeermin 